De belangrijkste nadelen en negatieve gevolgen van afvallen

Wat voordelen heeft, heeft ook nadelen. De nadelen en negatieve gevolgen van afvallen zijn flink onderbelicht. Je kijkt eerder naar alle lichamelijke transformaties, maar je hoort weinig over het proces en of iemand er daadwerkelijk op vooruit is gegaan qua levenskwaliteit.

Daarom wil ik in dit artikel stil staan bij de nadelen en negatieve gevolgen van afvallen. Dit zodat je voor jezelf een goede afweging kan maken om af te vallen of door te gaan met afvallen.

Lichamelijke gevolgen en nadelen van afvallen

Om af te vallen moeten de voordelen natuurlijk zwaarder wegen dan de nadelen. Daarom is het ook belangrijk om in te zoomen op de nadelen van afvallen.

De laatste jaren valt het me namelijk steeds meer op dat afvallen geen risicoloze bezigheid is.⁣ ⁣Het is opvallend dat een grote groep mensen die bezig is met afvallen, psychologische problemen ervaart of dit oploopt en ook kampt met lichamelijke problemen.

Ik zal beginnen met de lichamelijke gevolgen en nadelen van afvallen.

Het jojo-effect

Het jojo-effect houdt in dat je gewicht terug omhoog schiet na een afslankpoging. De voornaamste oorzaak hiervan is verlies van vetvrije massa.

We zien dat hoe strenger het dieet is of hoe vaker je een nieuw dieet start, hoe groter de kans dat je gaat jojoën. In het slechtste geval eindig je zwaarder dan toen je begon. Hierdoor wordt het nog moeilijker om succes te behalen met afvallen.

Meer over het jojo-effect en hoe je het voorkomt lees je in mijn artikel ‘het jojo-effect van afvallen: hoe kun je het voorkomen?’.

Een vertraagd metabolisme

Dit brengt me meteen bij het volgende punt. Je metabolisme vertraagt wanneer je bezig bent met afvallen. Om een indicatie te geven. Voor elke kg gewicht dat je verliest, gaat je verbruik met ±50kcal omlaag.

Dus stel je bent 10kg afgevallen, dan kun je ±500kcal minder eten dan voorheen. Heb je ondertussen ook spiermassa verloren of heb je een groot calorietekort, dan vertraagt je metabolisme nog sneller.

Je zult dus permanent minder moeten eten om op gewicht te kunnen blijven.

Hoe je je metabolisme zo hoog mogelijk houdt, lees je in mijn artikel ‘je metabolisme versnellen‘.

Meer ongunstige vetopslag

Je lichaam wordt efficiënter in het opslaan van lichaamsvet. Door veel bezig te zijn met diëten, nemen de hoeveelheid enzymen toe die vet produceren en opslaan in het lichaam.

Dit is een biologische compensatie om het lichaam te helpen om meer energie of vet op te slaan tijdens een calorietekort.

Het vervelende is dat door mislukte dieetpogingen er meer vetopslag zal plaatsvinden rondom de buik. Dit noemen we ook wel visceraal lichaamsvet. Dit heeft ook weer negatieve gevolgen voor je algemene gezondheid.

Een verhoogd risico op welvaartsziekten

Door het jojoën en de gewichtsschommelingen vindt er in de loop van de tijd meer vetopslag plaats rondom de organen. Er kan hierdoor vetcelstress ontstaan. Het probleem hiervan is dat dit resulteert in chronische lage graad inflammatie.

Hoewel je het niet direct voelt, verhoogt chronische lage graad inflammatie het risico op allerlei welvaartszieken, zoals diabetes en kanker.(bron)

Ook zien we dat in een 32 jaar durend onderzoek waarin 3000 mannen en vrouwen hadden deelgenomen, heeft aangetoond dat mensen met herhaaldelijke gewichtsschommelingen een hoger sterftecijfer hadden. Deze resultaten waren onafhankelijk van cardiovasculaire risicofactoren en het gewicht van een persoon.(bron)

Je verliest contact met je lichaamsgevoel

Je lichaamsgevoel zegt iets over hoe goed je de signalen van je lichaam kan aanvoelen, zoals het hongergevoel en verzadiging. Door jezelf uit te hongeren, maaltijden over te slaan, calorieën compenseren, etc. heeft dit negatieve invloed op deze interne signalen.

Het gevolg is dat je te weinig voedingstoffen binnenkrijgt of dat je maaltijden steeds groter worden. Dit omdat je hongerhormonen zijn ontregeld.

Onregelmatige menstruatie

Snel afvallen, veel afvallen en jojoën heeft dus ook flink impact op je hormoonhuishouding. Je hormonen raken uiteindelijk uit balans.

Het gevolg voor vrouwen is dat zij te maken krijgen met een onregelmatige menstruatie of dat ze hun cyclus kwijtraken. Dit zijn allemaal signalen dat het lichaam niet meer goed in balans is.

Voedingstekorten

Logischerwijs ontstaan er voedingstekorten wanneer je langdurig bezig bent met afvallen. Hoe strenger het dieet, hoe sneller deze tekorten kunnen ontstaan. Negatieve gevolgen hiervan zijn dat je last van kwaaltjes krijgt en je je minder fit goed gaat voelen.

Het lichaam breekt af

Wanneer het afvallen een lijdensweg begint te worden, dan ga je dit lichamelijk gezien natuurlijk merken. Denk aan hoofdpijn, weinig energie en vermoeide benen.

Je sportprestaties nemen af en er blijft weinig zin in de dag over.

Belangrijk om te onthouden:

Lichamelijke gevolgen en nadelen van afvallen zijn het jojo-effect, een vertraagd metabolisme, meer ongunstige vetopslag, een verhoogd risico op welvaartsziekten, je verlies contact met je lichaamsgevoel, je hormonen raken uit balans, er ontstaan voedingstekorten en het lichaam breekt langzaam af.

Mentale gevolgen en nadelen van afvallen

Nu je weet wat lichamelijke gevolgen en nadelen zijn van afvallen, gaan we door naar de mentale gevolgen. Deze effecten kunnen zo heftig zijn, dat je leven er door wordt beheerst.

Beperking in je autonomie

Autonomie houdt in dat je eigen keuzes kunt maken. Een beperking in je autonomie zorgt ervoor dat je lichaam wilt compenseren. Een makkelijke weg is door bijvoorbeeld meer te eten.

Bezig zijn met afvallen is een beperking in je autonomie:

• je kan minder eten
• sommige voedingsmiddelen moet je uitsluiten
• en daarnaast kunnen er nog andere autonomie beperkende factoren spelen, op gebied van werk en privé

Hoe meer autonomie je inlevert, hoe groter het risico op bijvoorbeeld een eetbui.

Het versterken van een negatief lichaamsbeeld en zelfbeeld

Bezig zijn met afvallen kan bijdragen aan een negatief lichaamsbeeld. Dit zegt iets over dat je ontevreden bent over hoe je er uit ziet. Social media speelt een belangrijke rol in het ontwikkelen van een negatief lichaamsbeeld.

Je gaat jezelf vergelijken met anderen. Bijvoorbeeld met mensen die een goede aanleg of gunstige leefstijlfactoren hebben. Hierbij kun je denken aan iemand die binnen 3 maanden een uitzonderlijke lichaamstransformatie is ondergaan.

Niet alleen je lichaamsbeeld, maar ook je verwachtingen van wat realistisch is worden hierdoor negatief beïnvloedt.

Daarnaast kan je zelfbeeld ook omlaag gaan. Je zelfbeeld is een verzameling van overtuigingen, gedachten en oordelen die je over jezelf hebt.

Je krijgt bijvoorbeeld het gevoel dat je het niet verdient om te eten, omdat je denkt dat je lichaam niet past in de idealen van een dieetcultuur.

Al deze gedachten en gevoelens hebben sterk verband met emotie eten.

Het ontwikkelen van een verstoorde relatie met voeding

Het is niet vanzelfsprekend dat je relatie met voeding hetzelfde blijft. Foutieve informatie leidt tot het demoniseren van voeding. Hierdoor lopen we tegen allerlei problemen op zoals gebrek aan diversiteit, onnodige restrictie en obsessie⁣.

Denk aan dat je:

• onderscheid maakt tussen goede en slechte voedingsmiddelen;
• je plantaardige voeding als goede voeding ziet en vlees als slechte voeding;
• je koolhydraten ziet als de grote boosdoener waardoor je aankomt;
• compleet afstand neemt van bewerkte voedingsmiddelen, zoals een pizza of een gebakje.

Het probleem is dat je hiermee het verboden vrucht effect creëert. De kans dat je losgaat op deze voedingsmiddelen wordt alleen maar groter.

In mijn artikel ‘diëten: waarom vrijwel niemand het volhoudt‘ lees je hier meer over.

Het versterken van een dieetmindset

Een dieetmindset houdt in dat je continue bezig bent met calorieën tellen, calorieën compenseren en verbranden van calorieën.

Er ontstaan schuldgevoelens wanneer je voor je gevoel iets slecht of teveel hebt gegeten. Het gevolg is dat je gaat compenseren en hiermee de interne druk verhoogt om na het compenseren meer te willen eten.

Je eindigt in een loep van overeten en compenseren. In mijn artikel ‘overeten en calorieën compenseren‘ lees je hier meer over.

Inleveren op sociale binding

Sociale binding zegt iets over familie, vrienden, kennissen of collega’s waar je regelmatig contact mee hebt.

Het kan zo zijn dat jouw eetgewoonten niet binnen de normen & waarden vallen van jouw sociale omgeving. Denk hierbij aan het niet mee drinken van alcohol, geen gebak aannemen of geen toetje nemen.

Een andere situatie is dat het je moeilijk wordt gemaakt om aan je dieet te houden, doordat je partner regelmatig verleidingen in huis haalt. Hierdoor kan er frictie ontstaan.

Dit kan negatieve invloed hebben op de relaties met anderen.

Daarnaast kun je jezelf vaker terugtrekken, omdat je je schaamt voor je eetgedrag. Je raakt hierdoor steeds verder geïsoleerd van je omgeving.

Je wordt onzekerder

Wanneer je afvalpoging of afvalpogingen mislukken, dan maakt dit je uiteindelijk onzekerder. Je gaat je lichaam steeds minder vertrouwen en denken dat je niet goed bent in diëten.

Het probleem is dat je lichaam steeds slimmer wordt met nieuwe restricties die je jezelf oplegt.

Afhankelijkheid van andere substanties

Je neemt veel koffie, fat burners, etc. om de dag beter te komen.

Belangrijk om te onthouden:

Mentale gevolgen en nadelen van afvallen zijn dat inlevert op je autonomie, het je lichaams- en zelfbeeld omlaag brengt, een verstoorde relatie met voeding wordt ontwikkeld, de dieetmindset versterkt, je inlevert op sociale binding, je onzekerder wordt en de afhankelijkheid van andere substanties toeneemt.

Samenvatting nadelen en negatieve gevolgen van afvallen

Lichamelijke gevolgen en nadelen van afvallen zijn het jojo-effect, een vertraagd metabolisme, meer ongunstige vetopslag, een verhoogd risico op welvaartsziekten, je verlies contact met je lichaamsgevoel, je hormonen raken uit balans, er ontstaan voedingstekorten en het lichaam breekt langzaam af.

Mentale gevolgen en nadelen van afvallen zijn dat inlevert op je autonomie, het je lichaams- en zelfbeeld omlaag brengt, een verstoorde relatie met voeding wordt ontwikkeld, de dieetmindset versterkt, je inlevert op sociale binding, je onzekerder wordt en de afhankelijkheid van andere substanties toeneemt.

Afvallen brengt serieuze risico’s met zich mee. Niet alleen lichamelijk, maar ook mentaal. Denk er dus goed over na of het verstandig is om af te vallen of door te gaan met afvallen.

Vond je dit artikel leerzaam en waardevol? Deel het via de onderstaande knoppen met jouw netwerk. Heb je vragen, gedachtes of ervaringen die je wilt delen over nadelen en negatieve gevolgen van afvallen? Laat hieronder een reactie achter. Heb je hulp nodig met gezond afvallen? Bekijk dan mijn online voedingscoaching.

Veelgestelde vragen nadelen en negatieve gevolgen van afvallen