Wat is collageen? En wat doet collageen?

Wat is collageen? En waar zit collageen in? Collageen suppletie en andere collageenproducten zijn in opkomst.

Veel mensen gebruiken collageen voor de gezondheid van hun huid, gewrichten en haargroei. Toch weten veel mensen niet precies wat collageen is en wat het allemaal doet in het lichaam.

In mijn artikel lees je wat collageen is, wat collageen doet, of collageen suppletie nuttig is en hoe je collageenafbraak mindert!

Wat is collageen?

Collageen is een complex structurele eiwit dat de structuur en het raamwerk van je cellen en weefsels vormt. Je treft het aan in bindweefsel, je huid, pezen, botten en kraakbeen.

Collageen is in overvloed aanwezig in ons lichaam. Ongeveer een derde van het eiwit in het menselijk lichaam en driekwart van het droge gewicht van de huid bestaat uit collageen (bron).

Wat doet collageen?

Collageen biedt een structurele ondersteuning aan weefsels en speelt een belangrijke rol in:

• reparatie van weefsel;
• je immuunsysteem;
• huidelasticiteit;
• beschermlaag voor je organen;
• en communicatie tussen cellen;

Collageen is dus essentieel voor heel wat functies in je lichaam. Het is een sleutelcomponent dat de weefsels van het lichaam bij elkaar houdt.

Naarmate je ouder wordt breekt je collageen langzaam af en neemt ​​de collageenproductie af (bron). In combinatie met de afname van elastine genaamd (een andere structurele eiwit), resulteert dit in een slappe huid en rimpels.

Om de redenen wordt collageen in de vorm van suppletie en gezichtscrèmes gebruikt, om veroudering zoals rimpels, huidelasticiteit en gewrichtspijn tegen te gaan. Of dit effectief is, leg ik in het volgende gedeelte voor je uit!

Waar zit collageen in?

Collageen wordt van nature door je lichaam aangemaakt en vind je collageen terug in dierlijke voedingsmiddelen. Dit gaat meestal om de huid en de gewrichten. Je kunt hierbij denken aan:

• vel van de kip;
• varkenspoot;
• orgaanvlees;
• huid van de vis;
• bottenbouillon;
• en gelatine.

Ook wordt collageen van nature uit aminozuren aangemaakt. Door voldoende eiwitten te eten zoals vlees, vis, eieren, zuivel en vleesvervangers, krijg je voldoende aminozuren binnen.

Naast aminozuren heeft je lichaam andere voedingstoffen nodig voor de productie en het onderhoud van collageen.

Vitamine C (groente, fruit en aardappelen), vitamine D, calcium (zuivel) en zink (vlees en peulvruchten) spelen ook een belangrijke rol in de collageenproductie.

Belangrijk om te onthouden:

Collageen is een complex structurele eiwit dat de structuur en het raamwerk van je cellen en weefsels vormt. Je treft het aan in bindweefsel, je huid, pezen, botten en kraakbeen. Collageen biedt een structurele ondersteuning aan weefsels en speelt een belangrijke rol in o.a. reparatie van weefsel, huidelasticiteit en je immuunsysteem. Collageen wordt van nature door je lichaam aangemaakt en vind je collageen terug in dierlijke voedingsmiddelen. Dit gaat meestal om de huid en de gewrichten, maar ook de eiwitten van dieren.

Waar is collageen suppletie goed voor?

Nu je weet wat collageen is, wat collageen doet en waar het inzit, is het interessant om te kijken of collageen suppletie positief bijdraagt om veroudering tegen te gaan.

Wat doet collageen suppletie voor je huid?

Een van de meest populaire toepassingen van collageen suppletie, is het ondersteunen van de gezondheid van de huid.

In de meta-analyse van Qian Sun et al. hebben ze 66 onderzoeken geanalyseerd (jaar 2000-2021) omtrent het gebruik van suppletie voor de huid. Collageen suppletie was hier een onderdeel van.

Opvallend was dat collageen positief bijdroeg aan de toename van huidhydratatie en een afname van transepidermaal waterverlies (TEWL), in vergelijking met de placebo groepen (bron).

In deze meta-analyse van Rosaene B. et al uit 2021 van 19 onderzoeken, was er een positief effect van collageen wat betreft huidhydratatie, elasticiteit en het minderen van rimpels (bron).

Het bewijs is redelijk sterk dat collageen suppletie positief kan bijdragen aan de gezondheid van de huid. Toch is het belangrijk om sceptisch te zijn, omdat veel onderzoeken zijn gesponsord door bedrijven die collageen suppletie verkopen.

Wat doet collageen suppletie voor je botten en gewrichten?

Een andere toepassing van collageen suppletie is om je botten te versterken en gewrichtspijn te minderen. Je botten bestaan voornamelijk uit collageen en helpt collageen met het onderhouden van kraakbeen.

Als we naar de huidige onderzoeken kijken dan zijn de resultaten gemengd. Dit heeft o.a. te maken met dat een groot deel van deze onderzoeken worden gesponsord door bedrijven die collageen suppletie verkopen.

Sommige mensen ervaren een voordeel, terwijl andere er nauwelijks iets van merken (bron).

Het is ook belangrijk om mee te nemen dat veel van deze onderzoeken zijn uitgevoerd bij oudere vrouwen die een lagere botdichtheid hebben. Vandaar dat deze groep bijvoorbeeld effect ziet in een toegenomen botdichtheid (bron).

Er is meer (onafhankelijk) onderzoek nodig om meer te kunnen zeggen of collageen suppletie gunstig is voor je botten en gewrichten.

Zijn er andere gezondheidsvoordelen?

Er zijn mogelijk meer gezondheidsvoordelen van collageen suppletie. Denk hierbij aan:

• toename van spiermassa en spierkracht bij oudere mannen die sarcopenie hebben (bron).
• ondersteuning van de slagaderen, waardoor je het risico verlaagt dat deze vernauwen en problemen ontstaan zoals een beroerte of een hartaanval (bron).
• het laten groeien van je haren en nagels en de structuur verstevigen van nagels (bron).

Omdat er nog weinig onderzoek naar is gedaan, is het bewijs niet sterk.

Ook is het belangrijk om te weten dat de omzetting van collageen is een langzaam proces. Het zal minstens 8 weken duren om merkbare resultaten te ervaren, zoals het verbeteren van de gezondheid van je huid (bron) Voor de botten kan dit oplopen tot 12 maanden.

Wat zijn bijwerkingen?

Er zijn over het algemeen weinig bijwerkingen van collageen suppletie. De bijwerkingen die voorkomen zijn:

• voedselallergieën, zoals vis, schaaldieren en eieren. Het is dan beter om op zoek te gaan naar collageen suppletie met andere ingrediënten;
• veel fabrikanten combineren collageen met andere ingrediënten, zoals kruiden extracten en vitamine B8. Dit kan invloed hebben op voorgeschreven medicatie of dat je teveel vitaminen binnenkrijgt. Let dus goed op welke ingrediënten er allemaal in zitten.
• sommige mensen worden misselijk of ervaren een opgeblazen gevoel bij het nemen van collageen suppletie;
• collageen suppletie kan voor bijwerkingen zorgen, zoals brandend maagzuur of een vol gevoel.

Op de verpakking of het supplement zelf vind je de aanbevolen dagelijkse dosis van collageen.

Ik wil het graag benadrukken dat je niet per se collageen suppletie nodig hebt om je collageenwaarden of de gezondheid van je botten te ondersteunen.

Het eten van een gebalanceerd voedingspatroon met voldoende eiwitten helpt met het behoud van spiermassa en je botdichtheid naarmate je ouder wordt. Het advies is om minimaal 0,8g/kg lichaamsgewicht aan eiwit te nemen van hoge kwaliteit eiwitten.

Dit wil je combineren met lichaamsbeweging, zoals krachttraining om je botten, gewrichten en spieren sterker te maken!

Belangrijk om te onthouden:

Collageen suppletie wordt voornamelijk gebruikt voor het ondersteunen van de gezondheid van de huid, om de botten te versterken en om gewrichtspijn tegen te gaan. Het bewijs is sterker dat het helpt met de gezondheid van je huid, dan dat voor je gewrichten of botten. Voor andere gezondheidsvoordelen is het bewijs niet sterk en is collageen suppletie over het algemeen veilig om te nemen.

Hoe minder je collageenafbraak?

Naast je collageeninname is het ook interessant om te kijken naar collageenafbraak. Naarmate je ouder wordt breekt je lichaam steeds meer collageen af. Dit proces kunnen we helaas niet tegengaan, maar wel vertragen (bron).

Dit kan a.d.h.v. het verbeteren van je leefstijlfactoren. Denk hierbij aan:

• stoppen met roken. Roken heeft een negatieve invloed op je collageenproductie.
• je alcoholconsumpties minderen tot hooguit 1-2 glaasjes per week;
• de voedingsrichtlijnen uit dit artikel volgen en oppassen met een overmaat aan bewerkte voedingsmiddelen nemen;
• werken aan je slaapkwaliteit, gezien slaap helpt tegen ontstekingen en het herstel van je lichaam;
• voldoende bewegen, gezien dit bijdraagt aan een sterker en fitter lichaam;
• en je stress managen. Een overmaat aan stress verhoogt weefselafbraak.

Een gezonde leefstijl helpt om je huid zo gezond mogelijk te houden en om rimpels zoveel mogelijk tegen te gaan.

Glucosamine heeft zwak bewijs dat het helpt met gewrichtspijn minderen. Wil je meer lezen over welke supplementen effectief zijn om aan je doelen te werken? Lees dan mijn artikel ‘fitness voedingssupplementen‘.

Samenvatting wat is collageen?

Collageen is een complex structurele eiwit dat de structuur en het raamwerk van je cellen en weefsels vormt. Je treft het aan in bindweefsel, je huid, pezen, botten en kraakbeen.

Collageen biedt een structurele ondersteuning aan weefsels en speelt een belangrijke rol in o.a. reparatie van weefsel, huidelasticiteit en je immuunsysteem.

Collageen wordt van nature door je lichaam aangemaakt en vind je collageen terug in dierlijke voedingsmiddelen. Dit gaat meestal om de huid en de gewrichten, maar ook de eiwitten van dieren.

Collageen suppletie wordt voornamelijk gebruikt voor het ondersteunen van de gezondheid van de huid, om de botten te versterken en om gewrichtspijn tegen te gaan.

Het bewijs is sterker dat het helpt met de gezondheid van je huid, dan dat voor je gewrichten of botten. Voor andere gezondheidsvoordelen is het bewijs niet sterk en is collageen suppletie over het algemeen veilig om te nemen.

Je mindert collageenafbraak door te werken aan je leefstijlfactoren. Een gezonde leefstijl helpt om je huid zo gezond mogelijk te houden en om rimpels zoveel mogelijk tegen te gaan.

Vond je dit artikel leerzaam en waardevol? Deel het via de onderstaande knoppen met jouw netwerk. Heb je vragen of gedachtes over collageen? Laat hieronder een reactie achter.

Heb je hulp nodig met werken aan een gezondere leefstijl? Bekijk mijn online fitness coaching.

Veelgestelde vragen