Een lekkende darm: hoe vaak komt dat voor?

Een lekkende darm is een onderwerp dat regelmatig overbelicht wordt door experts of mensen die fanatiek bezig zijn met hun gezondheid.

Een lekkende darm heeft negatieve invloed op zowel je gezondheid als herstel. Hierdoor kun je bijvoorbeeld minder goed spiermassa opbouwen.

De vraag is wat een lekkende darm precies is, hoe het ontstaat en hoe vaak het überhaupt voorkomt. Je leest het in mijn artikel!

Wat is een lekkende darm?

Een lekkende darm wordt ook wel een verhoogde darmdoorlaatbaarheid genoemd. Het is een toestand waarin ongewenste indringers de darmwand passeren.

In het verteringsstelsel wordt voedsel afgebroken en geabsorbeerd. Dit noemen we verteren. Niet alleen wordt voedsel verteerd. Ook beschermt het verteringsstelsel jouw lichaam tegen ongewenste indringers.

Er zijn kleine openingen in de darmwand die vocht en voedingstoffen doorlaten en ongewenste indringers blokkeren. Wanneer de darmdoorlaatbaarheid toeneemt, dan wordt het makkelijker voor ongewenste indringers om de darmwand te passeren.

Niet alleen komen er ongewenste indringers binnen, ook worden een aantal belangrijke voedingstoffen zoals vitamine D minder goed opgenomen.

Hoe beter de darmdoorlaatbaarheid is, hoe meer ongewenste indringers er binnen komen. Dit noemen we daarom ook wel een lekkende darm.

Hoe ontstaat een lekkende darm?

Er zijn meerdere theorieën omtrent het ontstaan van een lekkende darm. Deze theorieën zijn vooral gebaseerd op onderzoeken bij mensen met paramedische aandoeningen of bij dieren (bron)

Zo zien we dat wanneer mensen met coeliakie gluten eten, dat de darmdoorlaatbaarheid toeneemt. Dit heeft niet met de gluten te maken, maar met de stof zonuline dat wordt aangemaakt op reactie van de gluten. Zonuline opent de darmwand.

We zien namelijk dat wanneer gezonde mensen gluten eten, er geen zonuline wordt aangemaakt (bron). Dit houdt in dat ongewenste indringers niet zomaar de darmwand kunnen passeren.

Een lekkende darm wordt daarom door reguliere medische experts niet erkend als een oorzaak, maar eerder als een onderliggende aandoening van een andere ziekte. Hieronder vallen bijvoorbeeld ook de ziekte van crohn, pre-diabetes en het prikkelbare darm-syndroom (PDS)(bron).

Dit zou een logische verklaring zijn. Wanneer de darmwand al is beschadigd of het lichaam zich bedreigt voelt, dan is de kans groot dat het lichaam zichzelf aanvalt of niet meer goed kan beschermen. Een toegenomen darmdoorlaatbaarheid is dan het gevolg.

Hoe zit dit met WGA, ATI’s en FODMAPS?

Naast gluten zijn er andere voedingstoffen die op de verdachtenlijst staan voor het veroorzaken van een lekkende darm.

WGA (wheat germ agglutinin) is hier 1 van. WGA is een lectine die tarwe beschermt tegen insecten. We zien vanuit onderzoek dat WGA de darmdoorlaatbaarheid kan laten toenemen voor mensen die genetisch gevoelig zijn voor WGA (bron).

Hierbij is het belangrijk om te vermelden dat bij temperaturen boven de 65 graden de meeste WGA wordt vernietigd (bron). Zelfs als je een gevoeligheid hebt voor WGA, is de kans relatief klein dat het voor problemen zorgt.

Voor ATI’s (amylase-trypsin inhibitors) ligt dit net wat anders, omdat deze eiwitten voor het grootste deel het verteringsproces overleven. Mensen met een gluten gevoeligheid dat ook wel (NCGS) of (NCWS) wordt genoemd, kunnen hier mogelijk gevoelig voor zijn (bron). ATI’s komen voor in graansoorten die gluten bevatten.

FODMAP’S zijn koolhydraten die slecht of niet goed door de darmen worden opgenomen. Hierdoor kunnen er problemen ontstaan voor mensen die het prikkelbare darm-syndroom hebben. Het is nog niet bekend of dit invloed heeft op een lekkende darm.

De invloed van leefstijlfactoren op een lekkende darm

Een hypothese is dat wanneer je niet gevarieerd eet, bacteriën je darmwand gebruiken om zichzelf te voeden. Dit omdat je darmbacteriën voedingstoffen uit je voeding missen.

We zien dat voedingsvezels en gefermenteerde voedingsmiddelen bijdragen aan het voeden van je darmbacteriën (bron)(bron).

Het is ook belangrijk om mee te nemen dat een tekort van vitamine A, D en zink voor een toegenomen darmdoorlaatbaarheid zorgt (bron).

Daarnaast kunnen andere leefstijlfactoren zoals een overmaat aan stress, overmaat aan alcohol en ontstekingsremmers een bijdrage leveren aan een toegenomen darmdoorlaatbaarheid.

We zien dus vooral dat het genetische component invloed heeft op de darmdoorlaatbaarheid. Daarnaast kunnen leefstijlfactoren ook een belangrijke rol spelen. Hoe ongezonder je leefstijl is, hoe meer het lichaam zich bedreigd voelt.

Belangrijk om te onthouden:

Een lekkende darm wordt door reguliere medische experts niet erkend als een oorzaak, maar eerder als een onderliggende aandoening van een andere ziekte. Door de onderliggende aandoeningen neemt de darmdoorlaatbaarheid toe. Hierdoor komen ongewenste indringers binnen of lopen we voedingstoffen mis. We zien vanuit onderzoek dat genen de belangrijkste factor spelen. Daarnaast spelen leefstijlfactoren ook een belangrijke rol.

Wat zijn symptomen van een lekkende darm?

Wanneer je gezond bent is het moeilijk om te stellen of je een lekkende darm hebt. Het is zelfs hoogstonwaarschijnlijk dat je het hebt. Dit omdat een lekkende darm een onderliggende aandoening is van andere ziekten of aandoeningen.

Wanneer je coeliakie hebt, (pre-)diabetes, de ziekte van crohn, het prikkelbare darmsyndroom, NCGS/NSGW of andere voedselallergieën, dan is het interessant om verder te kijken.

De bekendste symptomen van een lekkende darm zijn:

• een opgeblazen gevoel;
• voedselgevoeligheid;
• vermoeidheid;
• buikklachten;
• verteringsstelselproblemen;
• en huidproblemen.

Uiteraard kan het dus zo zijn dat je een aantal van bovenstaande symptomen ervaart terwijl je geen lekkende darm hebt. Daarom gaan de bovenstaande symptomen niet helemaal op wanneer je gezond bent.

Het zou wel kunnen betekenen dat je ontdekt dat je het prikkelbare darm-syndroom hebt. Dit wanneer je bijvoorbeeld na elke maaltijd dat rijk is aan gluten en/of granen problemen ervaart.

Het is dan verstandig om een afspraak te maken met de huisarts of een diëtist om dit uit te sluiten.

Ontstekingen

Wat nog wel interessant is om toe te voegen, is dat er symptomen zijn waar je helemaal niks van merkt. Het gaat om ontstekingen. Dit noemen we ook wel chronische lage graad inflammatie.

Wat chronische lage graad inflammatie is en wat je hier tegen kunt doen, lees je in mijn artikel ‘ontstekingsremmende voeding: bestaat dat?‘.

Belangrijk om te onthouden:

Wanneer je gezond bent is het moeilijk om te stellen of je een lekkende darm hebt. Het is zelfs hoogstonwaarschijnlijk dat je het hebt. Dit omdat een lekkende darm een onderliggende aandoening is van andere ziekten of aandoeningen. Ben je gezond en ervaar je klachten zoals een opgeblazen gevoel en buikklachten na het eten van gluten en/of granen? Maak dan een afspraak met huisarts of diëtist.

Een lekkende darm herstellen

Nu je weet wat een lekkende darm is en hoe een lekkende darm ontstaat, is het interessant om te kijken hoe je een lekkende darm herstelt. De richtlijnen die ik bespreek kunnen mogelijk ook bijdragen aan het risico verlagen op een lekkende darm.

Uiteraard heeft je genetische basis de grootste impact op het verkrijgen van een lekkende darm. Met het verbeteren van leefstijlfactoren kunnen we invloed uitoefenen op het verbeteren van de situatie.

Gewicht stabiel blijven of afvallen

Hoewel genen een rol spelen in het ontwikkelen van bepaalde ziektes, kan een te zwaar lichaamsgewicht een versterkende factor zijn. Dit omdat er vetcelstress ontstaat. Hierdoor ontstaat er chronische lage graad inflammatie. Het lichaam kan zichzelf aanvallen of kan moeilijker ongewenste indringers bestrijden.

Om vetcelstress te voorkomen is het belangrijk om je gewicht stabiel te kunnen houden of om af te vallen wanneer je te zwaar bent.

Stress management

Het regelmatig last hebben van buikklachten kan natuurlijk een grote inbreuk hebben op je leven. Hierdoor kun je nog gevoeliger voor stress worden. Het probleem met negatieve stress is dat het de klachten kan verergeren. Je komt in een soort van vicieuze cirkel terecht.

Om deze reden is het belangrijk om te focussen op stressmanagement, om zo de kans op pijn te minderen. In mijn artikel ‘wat te doen tegen stress‘ lees je hier meer over.

Beter slapen

Net als stress heeft slaap invloed op je pijngevoeligheid. Daarnaast kan een slaaptekort bijdragen aan nog meer ontstekingen. Hoe beter je slaapkwaliteit, hoe hoger je belastbaarheid.

In mijn artikel ‘slaaptekort inhalen‘ lees je hoe je een slaaptekort herkent en wat je hier aan kunt doen.

Gevarieerd eten om een lekkende darm te herstellen

Als we kijken naar voeding, dan is het vooral belangrijk om gevarieerd te eten en alleen voedingsmiddelen uit te sluiten die resulteren in buikklachten.

Op deze manier zorg je voor een gezonde darmflora en dat er minder snel problemen ontstaan.

• Uit voorzorg kun je de consumptie van bewerkte koolhydraten verlagen of in het algemeen minder bewerkt eten.
• Eet af een toe gefermenteerde voedingsmiddelen zoals magere kwark, tempeh of zuurkool om je darmbacteriën goed te voeden.
• Verhoog je (oplosbare) vezelinname door je groenten en fruit porties te verhogen en af een toe peulvruchten te eten.
• Wanneer je veel plantaardig eet, kan het zijn dat je te veel voedingsvezels binnen krijgt.

Minder alcohol drinken

Drink je regelmatig alcohol? Je kunt al winst behalen door je alcoholinname te minderen.

In mijn artikel ‘alcohol en afvallen‘ lees je hier meer over.

Meer bewegen

Meer bewegen is effectief om controle te houden over je ontstekingen en je pijngevoeligheid te minderen.

In mijn artikel ‘waarom is bewegen belangrijk‘ lees je hoeveel beweging nodig is en krijg je tips om op een leuke en makkelijke manier meer beweging in je leven te integreren.

Belangrijk om te onthouden:

Om je lekkende darm te herstellen of het risico op een lekkende darm te verkleinen draagt het bij om gewicht stabiel te blijven of af te vallen, je stress te managen, beter te slapen, gevarieerd te eten, minder alcohol te drinken en door meer te bewegen.

Samenvatting lekkende darm

Een lekkende darm wordt door reguliere medische experts niet erkend als een oorzaak, maar eerder als een onderliggende aandoening van een andere ziekte. Door de onderliggende aandoeningen neemt de darmdoorlaatbaarheid toe.

Hierdoor komen ongewenste indringers binnen of lopen we voedingstoffen mis. We zien vanuit onderzoek dat genen de belangrijkste factor spelen. Daarnaast spelen leefstijlfactoren ook een rol.

Wanneer je gezond bent is het moeilijk om te stellen of je een lekkende darm hebt. Het is zelfs hoogstonwaarschijnlijk dat je het hebt. Dit omdat een lekkende darm een onderliggende aandoening is van andere ziekten of aandoeningen.

Ben je gezond en ervaar je klachten zoals een opgeblazen gevoel en buikklachten na het eten van gluten en/of granen? Maak dan een afspraak met huisarts of diëtist.

Om je lekkende darm te herstellen of het risico op een lekkende darm te verkleinen draagt het bij om gewicht stabiel te blijven of af te vallen, je stress te managen, beter te slapen, gevarieerd te eten, minder alcohol te drinken en door meer te bewegen.

Vond je dit artikel leerzaam en waardevol? Deel het via de onderstaande knoppen met jouw netwerk. Heb je vragen, ervaringen of gedachtes over een lekkende darm? Laat hieronder een reactie achter. ????

Heb je hulp nodig met een gezonder voedingspatroon en betere leefstijlfactoren? Bekijk mijn online voedingscoaching.

Veelgestelde vragen