Zwaarder tijdens de menstruatie: oorzaken + 5 tips tegen aankomen

Zwaarder worden tijdens de menstruatie is iets waar veel vrouwen tegenaanlopen. Je raakt opgeblazen, je gewicht schiet omhoog en de cravings maken het er niet makkelijker op.

Zijn deze gewichtsschommelingen normaal? En is er iets wat je kan doen tegen het aankomen?

In mijn artikel vertel ik meer over wat de oorzaken zijn van zwaarder worden tijdens je menstruatie cyclus en deel ik 5 tips tegen het aankomen.

Zwaarder tijdens de menstruatie: de basis

Om te begrijpen waarom je zwaarder wordt tijdens de menstruatie, is het eerst belangrijk om naar de fasen van je menstruatiecyclus te kijken.

De gemiddelde menstruatiecyclus duurt 24 tot 38 dagen en bestaat uit 4 fasen. Omdat er overlap is ga ik uit van 2 fasen.

Fase 1: De folliculaire fase

De folliculaire fase is de eerste fase en loopt van het moment dat je menstruatie begint tot aan je eisprong. Deze fase duurt gemiddeld 14-16 dagen, maar het kan ook korter of langer duren. Dit is afhankelijk van je aanleg, het gebruik van een anticonceptiepil, etc.

Tijdens het begin van de folliculaire fase zijn je hormonen oestrogeen en progesteron op hun laagst. Dit kan invloed hebben op hoe je je voelt en je energie.

Halverwege de folliculaire fase neemt je oestrogeen toe. Deze piekt richting het einde van deze fase. Dit heeft over het algemeen positieve invloed op je gemoedstoestand, je energie en zelfs je sportprestaties (bron).

Hoewel hoge oestrogeenwaarden verband hebben met gewichtstoename, zien we aan het einde van de folliculaire fase het tegenovergestelde effect (bron). Je wordt namelijk zwaarder voor en tijdens de menstruatie. Voordat de folliculaire fase begint.

De folliculaire fase eindigt nadat de eisprong plaatsvindt (ovulatie). Vanuit daar begint de luteale fase.

Fase 2: De luteale fase

De luteale fase duurt gemiddeld 14 dagen en wordt gezien als de moeilijkste fase van de menstruatie cyclus.

Het hormoon oestrogeen begint af te nemen, het hormoon progesteron neemt toe en er vinden er andere hormonale veranderingen plaats.

Deze hormonale veranderingen hebben invloed op je gemoedstoestand, energie en dat je zwaarder wordt. Zo zien we dat vrouwelijke atleten zo’n 0,8kg kunnen aankomen tijdens deze fase (bron).

Wanneer je tijdens deze fase niet zwanger wordt, kun je premenstrueel syndroom (PMS) symptomen ervaren. Denk hierbij aan (bron):

• een opgeblazen gevoel;
• zwelling, pijn of gevoeligheid van de borsten;
• stemmingswisselingen;
• hoofdpijn;
• gewichtstoename;
• veranderingen in seksueel verlangen;
• hunkering naar voedsel;
• moeite met slapen.

Wanneer er geen bevruchting optreedt gaan je hormoonwaarden aan het einde van de luteale fase richting het niveau van het begin van een nieuwe menstruatie cyclus.

Zwaarder worden tijdens de menstruatie cyclus verschilt per vrouw

Elke menstruatiecyclus is anders. Sommige vrouwen worden elke maand rond hetzelfde tijdstip ongesteld, terwijl andere vrouwen minder regelmaat hierin hebben.

Je menstruatiecyclus kan gedurende je leven veranderen. Het wordt bijvoorbeeld onregelmatig naarmate je dichter in de buurt komt van de overgang.

Om erachter te komen hoe lang je menstruatiecyclus duurt en in welke fase je bevindt, helpt het om dit bij te houden. Hier heb je tegenwoordig ook handige apps voor.

Dit is super handig om te weten. Ten eerste als er met je cyclus grote afwijkingen zijn van het gemiddelde, je niet meer ongesteld wordt of je andere problemen ervaart, dan is het handig om langs een huisarts te gaan.

Ten tweede kun je het beter voorspellen of er beter op voorbereiden wanneer je zwaarder wordt voor of tijdens de menstruatie. Hier ga ik nu meer over vertellen.

Belangrijk om te onthouden:

Om te begrijpen waarom je zwaarder wordt tijdens de menstruatie, is het belangrijk om naar de fasen van je menstruatiecyclus te kijken. Voor en tijdens de menstruatie zorgen de hormonale veranderingen ervoor dat je gewicht toeneemt.

Wat zijn oorzaken van zwaarder worden tijdens de menstruatie?

Je weet nu wanneer je over het algemeen zwaarder wordt tijdens je menstruatie cyclus. De oorzaak hiervan heeft met name te maken met hormonale veranderingen.

Deze hormonale veranderingen hebben onder andere invloed op vocht vasthouden en je eetlust. Hier ga ik nu meer over vertellen.

Word je zwaarder na de ovulatie (vocht vasthouden door de eisprong)?

Wanneer de ovulatie plaatsvindt, word je niet direct zwaarder. Dit gebeurt pas wanneer het hormoon progesteron piekt. Dit is halverwege tot richting het einde van de luteale fase.

Deze gewichtstoename heeft voornamelijk te maken met vochtretentie. Vochtretentie houdt in dat je lichaam vocht vasthoudt. Hierdoor kan je gewicht met meer dan een 0,5kg toenemen. Deze gewichtsschommelingen zijn heel normaal.

De vochtretentie duurt gemiddeld 10-14 dagen. Dit is tot aan het begin van de folliculaire fase (bron)(bron). Een paar dagen nadat je ongesteld bent geweest, zou je het vocht weer moeten verliezen.

Ook als je overigens geen eisprong (meer) hebt, zijn het dezelfde hormonale veranderingen die ervoor zorgen dat je vocht gaat vasthouden.

Is je menstruatie cyclus korter of langer, dan heeft dit uiteraard invloed op het zwaarder worden tijdens je menstruatie cyclus. Het komt voor dat vrouwen 3 weken rondlopen met vochtretentie.

Daarom is het zo belangrijk om je eigen cyclus in kaart te brengen. Je kunt het dan beter voorspellen wanneer je zwaarder wordt tijdens je menstruatie cyclus.

Meer over vochtretentie en wat je er eventueel aan kunt doen lees je in mijn artikel ‘vocht vasthouden‘.

Aankomen tijdens de menstruatie door cravings

Een andere oorzaak van zwaarder worden tijdens de menstruatie kan te maken hebben met cravings. Door de hormonale veranderingen komt het voor dat je voor bepaalde voedingsmiddelen cravings krijgt (bron). Denk aan koolhydraten of zoete voedingsmiddelen voordat je ongesteld wordt.

Uit dit onderzoek blijkt zelfs dat bijna de helft van de Amerikaanse vrouwen aan het begin van hun menstruatie naar chocolade hunkert (bron).

Het zijn niet alleen de hormonen die het eetgedrag beïnvloeden, maar ook het minder lekker in je vel zitten. Dan kan het verleidelijk zijn om eten te gebruiken om voor dat vervelende gevoel te compenseren.

Wanneer je meer calorieën binnenkrijgt dat je caloriebehoefte, dan word je zwaarder tijdens je menstruatie cyclus. Ook is het goed om te weten dat door meer koolhydraten te eten je lichaam meer vocht vasthoudt.

Cravings tijdens de menstruatie cyclus vinden voornamelijk plaats in de luteale fase. 7-10 dagen voordat je ongesteld wordt. Dit gaat meestal gepaard met de PMS symptomen en dat je vocht gaat vasthouden.

Belangrijk om te onthouden:

De belangrijkste oorzaken van zwaarder worden tijdens de menstruatie hebben te maken met vochtretentie en eetgedrag. Vanaf halverwege de luteale fase tot aan het begin van de folliculaire fase houd je over het algemeen de meeste vocht vast. Deze vochtretentie houdt zich gemiddeld 10-14 dagen aan. Daarbij kun je last van cravings hebben voor de menstruatie.

Zwaarder tijdens de menstruatie? 5 tips tegen het aankomen

Nu je weet wanneer en waarom je tijdens de menstruatie zwaarder wordt, geef ik je 5 tips om het aankomen voor en tijdens de menstruatie te beperken. Aan de vochtbalans kun je helaas weinig tot niets doen. Je kunt uiteraard wel invloed uitoefenen op je eetgedrag.

1) Cravings minderen tijdens de menstruatie door je lichaamsgevoel te verhogen

Om te beginnen helpt het om te werken aan je lichaamsgevoel. Jouw lichaamsgevoel zegt iets over het waarnemen van sensaties die in je lichaam ontstaan. Denk aan een volle blaas, trek krijgen, je verzadigingsgevoel, emoties, etc.

Door goed naar je lichaam te luisteren, geef je jouw lichaam wat het op dat moment echt nodig heeft. Dit geldt dus ook voor cravings!

Het kan bijvoorbeeld zijn dat je lichaam op dat moment meer calorieën nodig heeft. Je metabolisme versnelt namelijk tijdens de folliculaire fase. En sommige smaken of voedingsmiddelen zijn gewoon nodig om je behoeften hierin te bevredigen.

Dat wil natuurlijk niet zeggen dat je je elke dag helemaal moet overgeven. Maar als je lichaam voor je menstruatie om iets anders smeekt, voel je dan niet schuldig om dat je nu meer eet dan normaal. Dit kan namelijk het overeten versterken, waar ik later nog meer over vertel.

Je wilt dus liever niet dat ‘verboden vrucht effect’ creëren, maar kleinere porties laten terugkomen van waar je lichaam meer om vraagt.

In mijn artikel ‘intuïtief eten‘ geef ik nog meer tips om je lichaamsgevoel te verhogen.

2) Cravings minderen tijdens de menstruatie door betere voedingskeuzes te maken

Een andere optie om de cravings te minderen, is om betere voedingskeuzes te maken. Dit door voedingsmiddelen te ruilen voor opties die erop lijken en waar je moeilijker op dooreet

• Wanneer je cravings hebt voor suikers, dan is de voldoening meestal tijdelijk en kun je je daarna wat sloom voelen als je er teveel van hebt genomen. Betere keuzes zijn dan koolhydraatbronnen die beter vullen en alsnog voldoening geven. Denk aan havermoutpap dat je op smaak brengt, pompoen spaghetti of zoete aardappelen.
• Gaat het voornamelijk om het bevredigen van je zoetekauw? Hoe verleidelijk het ook is om een hele zak met m&m’s of oreo’s weg te smikkelen, is de kans groot dat je je daarna niet heel veel beter voelt. Werkt het niet genoeg om 2 oreo’s te nemen, dan kun je kijken naar andere zoete opties zoals, smoothies, je kwark lekker op smaak brengen, (gedroogd) fruit, pure chocolade of zoete popcorn.

Door alternatieven te zoeken voor de cravings waar je makkelijker op dooreet, is het een stuk makkelijker om in controle te blijven en het zwaarder worden tijdens de menstruatie te beperken.

3) Het hongergevoel minderen tijdens de menstruatie

Misschien zijn het niet alleen cravings, maar is het echt honger dat ervoor zorgt dat je lichaam om meer eten vraagt.

Honger ontstaat wanneer je je maag niet goed genoeg vult. Dit heeft meerdere oorzaken, zoals:

• onregelmatig eten. Probeer rond dezelfde momenten te eten, zodat je hongerhormonen hierop kunnen aanpassen;
• weinig eiwitten eten. Je vindt eiwitten terug in zuivel, vlees, vis, vleesvervangers, eieren en peulvruchten. Ben je een veganist? Dan zijn er ook genoeg vegan eiwitrijke producten;
• te weinig vezels binnenkrijgen. Vezels helpen makkelijker met vol raken. Voedingsmiddelen die rijk zijn aan voedingsvezels, kun je ook moeilijk teveel van eten;
• ben je meer van de vetten? Olijven, avocado en kokosnoot kunnen je helpen om sneller vol te raken.

In mijn artikel ‘vullend eten met weinig calorieen‘ vind je meer voedingsmiddelen die goed vullen en relatief caloriearm zijn. Dit maakt het makkelijker om het zwaarder worden tijdens de menstruatie te beperken.

4) Werken aan emotie eten tijdens de menstruatie

Ik heb het nu met name gehad over het luisteren naar je lichaam en met welke voeding je je cravings en je maag het beste kunt vullen.

Uiteraard kunnen de emoties alle kanten op gaan tijdens de menstruatie en is voeding een makkelijke uitweg om die vervelende gevoelens te compenseren.

Daarom helpt het om verder op zoek te gaan naar manieren, hoe je op andere manieren je gemoedstoestand kan verbeteren. Denk hierbij aan;

• een rondje wandelen;
• een goede vriend of vriendin bellen;
• je favoriete muziek opzetten;
• een dutje doen kan ook voor wonderen zorgen. 😉

Hoewel het ook verleidelijk kan zijn om te binge watchen op Netflix of eindeloos op je tijdlijn op social media te scrollen, helpt dit minder goed met het bevredigen van je (psychologische) basisbehoeften.

In mijn artikel ‘emotie eten de baas‘ vind je concreet stappen hoe je het emotie eten de baas kan zijn.

5) Leefstijlfactoren verbeteren

Ten slotte hebben we nog leefstijlfactoren. Leefstijlfactoren zegt iets over je slaap, stress, beweegpatroon, etc.

Wanneer je minder goed slaapt, heeft dit logischerwijs invloed op je gemoedstoestand, maar ook op de cravings of honger dat je ervaart. Daarom wil je je slaap prioriteren, mocht je een slaaptekort hebben. In mijn artikel ‘slaaptekort inhalen‘ vertel ik hier meer over.

Bewegen biedt ook veel meer voordelen dan alleen calorieën verbranden. Denk hierbij aan je lichaam fit houden, je hoofd leeg maken en dat je er meer wilskracht van krijgt.

Stress is natuurlijk ook iets wat veel invloed heeft op je voedingskeuzes. In mijn artikel ‘aankomen door stress‘ vertel ik hier meer over en deel ik oplossingen! Dit alles zou moeten helpen om het zwaarder worden tijdens de menstruatie te beperken.

Belangrijk om te onthouden:

Wil je het aankomen voor en tijdens de menstruatie beperken? Dan helpt het om je lichaamsgevoel te verbeteren, betere voedingskeuzes te maken, je maag beter te vullen, te werken aan emotie eten en je leefstijlfactoren te verbeteren.

Samenvatting zwaarder tijdens de menstruatie

Om te begrijpen waarom je zwaarder wordt tijdens de menstruatie, is het belangrijk om naar de fasen van je menstruatiecyclus te kijken. Voor en tijdens de menstruatie zorgen de hormonale veranderingen ervoor dat je gewicht toeneemt.

De belangrijkste oorzaken van zwaarder worden tijdens de menstruatie hebben te maken met vochtretentie en eetgedrag. Vanaf halverwege de luteale fase tot aan het begin van de folliculaire fase houd je over het algemeen de meeste vocht vast. Daarbij kun je last van cravings hebben voor de menstruatie.

Wil je het aankomen voor en tijdens de menstruatie beperken? Dan helpt het om je lichaamsgevoel te verbeteren, betere voedingskeuzes te maken, je maag beter te vullen, te werken aan emotie eten en je leefstijlfactoren te verbeteren.

Vond je dit artikel leerzaam en waardevol? Deel het via de onderstaande knoppen met jouw netwerk. Heb je vragen, gedachtes of ervaringen die je wilt delen over zwaarder worden tijdens de menstruatie? Laat hieronder een reactie achter.🙂

Heb jij hulp nodig met gewicht stabiel blijven? Bekijk mijn online voedingscoaching.

Veelgestelde vragen over aankomen tijdens de menstruatie